અઘરું ચિંતન

અઘરું ચિંતન જો સમસ્યાનું સરળ સમાધાન ન અપાવે તો એ વાહિયાત ચિંતન કરતા બીજું કશું જ ન કહેવાય. આવું વિધાન કેમ આપવું પડ્યું? કારણકે ભોગવવું પડ્યું એટલે!

કોઈપણ વ્યક્તિનાં જીવનમાં બે પ્રકારનો સમય હોય છે. એક એવો સમય કે જયારે તેને કોઈ જ ઈમરજન્સી નથી હોતી. અને બીજો એવો સમય કે જયારે તમામ પ્રકારની ઈમરજન્સી એકસાથે આવીને ઉભી ને ઉભી જ હોય છે. હવે તમે ગમે તેટલું ભણ્યાં હોવ કે, અનુભવ લીધો હોય પણ જયારે ઈમરજન્સીનો સમય ચાલતો હોય છે ત્યારે કરવામાં આવતું અઘરું ચિંતન કામ નથી આવતું ઉપરાંત માનસિક અનર્થ નોતરે છે. અને જયારે ઈમરજન્સી નથી હોતી ત્યારે "ન" કરવામાં આવેલું અઘરું ચિંતન પણ અંતે અનર્થ નોતરે છે.

એટલે જ કહેવાય છે કે, પાણી આવે એ પહેલા પાળ બાંધવી. બની શકે પાણી ક્યારે આવે એની ખબર ન પણ હોય પરંતુ જયારે જીવનમાં સમય હોય ત્યારે તે સમયનો સદુપયોગ કરી ચિંતન કરી એવા કાર્યો કરવા કે જયારે ઈમરજન્સી આવે ત્યારે તે અનુભવો એક મજબુત સુવિધા બનીને ઉભી રહે. સુવિધા એટલે જરૂરી નથી કે મટીરીયલ સુખ સુવિધાઓ. પરંતુ એવા કાર્યો જેમકે વ્યાયામ, ભણતર, અનુભવ, નેટવર્ક, અને ભક્તિ અને સેવા કાર્ય.

જો હાલ તમને લાગતું હોય કે અઘરા ચિંતનની જરૂર નથી તો હાલ જ એ સમય છે.

જય શ્રી કૃષ્ણ

#કમલમ

ફરવું એટલે?

ફરવું એટલે?
ફક્ત રખડવું નહી પણ ચરવું

ફરીને યાત્રાનાં અનુભવ ને ચરો
ફરીને યાત્રાળું નાં શબ્દો ને ચરો
યાત્રા દ્વારા મળેલ જ્ઞાન ને ચરો,
યાત્રાની અગમ અનુભૂતિને ચરો
કો'ક ની વાર્તા ને ચરો ,
કો'કની આંખના પાણી ને ચરો
કોકના મધુર સ્મિત ને ચરો ,
કોકની પીડાને ચરો,
અને અંતે તમારા મન ને ચરો, તમારી બુદ્ધિને ચરો, અને તમારા માટે ચરો

#કમલમ

મોર્ડન હોવું એટલે?

જો કોઈ મોર્ડન છે તો એનો અર્થ એ થયો કે જે મોર્ડન નથી એ દેશી છે? ખરેખર?

આમ જોવા જઈએ તો એ ખોટું પણ નથી પરંતુ મોર્ડન શબ્દનો મતલબ જ છે કે સમયની સાથે ચાલવાવાળા! અને અંગ્રેજીમાં તેનો મતલબ છે કે, new and different from traditional styles!

મારા મુજબ તમે મોર્ડન બની નથી શકતા. મોર્ડન તમે હોવ છો. જેમ અમુક લોકો કરોડોપતિ હોય પણ એમનું દેશી અને જૂની વિચારધારા હજુ તેમની સાથે વળગેલી હોય છે.

પણ જીવનમાં એવી કેટલીક પરિસ્થિતિઓ અને લક્ષણો છે જે મોર્ડન અને દેશી એમ કોઈપણ લાઈફ સ્ટાઈલથી ઉપર છે. જે છે વિનમ્ર હોવું, વ્યવહારિક હોવું.

વ્યવહારિક હોવાનો એ મતલબ નથી કે, સમાજને ગમે એ રીતે રહેવું. પરંતુ પરીસ્થીતી મુજબ રહેવું એ વધારે યોગ્ય પરિભાષા છે.

બીજું કે તમે દેશી હોવ કે મોર્ડન પણ જો તમે તમારી વાત રાખતા સમયે વિનમ્ર નથી તો બંને માંથી એક પણ જગ્યા એ તમે ઉભા નહીં રહી શકો કે કોઈ ઉભા નહીં રાખે.

મોર્ડન હોવું એટલે મોર્ડન છો એવું દેખાડવું અત્યંત વિરોધાભાસી છે.

મારા મત મુજબ, અમરેલી જીલ્લાના કોઈ નાનકડા ગામમાં ખેડૂત ભાઈ એની દીકરીને રાજકોટ અથવા અમદાવાદ ઉચ્ચ ભણતર માટે ગર્વ સાથે દીકરીને મોકલે અને એ ખેડૂત ભાઈ પછી ભલે ગમે તેટલો દેશી કેમ ન હોય એના દેખાવ અને રહેણીકરણીથી પણ એ ભાઈ મોર્ડન છે.

૫૦ એક વર્ષ પહેલા તો એ સમય જ નહતો કે બાપ તેના દીકરાને કોઈ શિખામણ આપે કારણકે જ્યાં જુઓ ત્યાં મર્યાદા જ હતી અને એ બધી મર્યાદાઓ વશ દરેક પુરુષ/વ્યક્તિ તેની મર્યાદામાં જ રહેતા જેથી પોતાના કોઈ કર્મથી પોતે અને સમાજ દુખી ન થતું પરંતુ આ સમયમાં જો બાપ દીકરાને ૧૫ મેં વર્ષે દીકરો નહીં પણ મિત્ર તરીકે માની લે અને એ તમામ ચર્ચા કરે જે તેના દીકરાને ફાયદારૂપ થાય અને દીકરો જો તેના બાપના ખભેથી તેનું જીવન શરુ કરી શકે તો એ મોર્ડન છે.

એક ભાઈ બહેન બે મિત્રો ની જેમ રહે એ મોર્ડન છે.

એક પતી તેની પત્નીની અને પત્ની તેના પતિની માનસિક જરૂરિયાતો ને સમજી શકે એ મોર્ડન છે.

ટૂંકમાં મોર્ડન એ છે જે પોતાની ઉર્જા પોતાને મોર્ડન દેખાડવામાં ન વેડફી પોતાની મોર્ડન સમસ્યાઓને મોર્ડન પદ્ધતિ થી ઉકેલી રહ્યા છે એ છે.

બાકી તો જે માણસ ને આજથી બે હજાર વર્ષ પહેલા પણ જે પરિબળોથી તકલીફ થતી હતી એજ પરિબળો થી આજે પણ તકલીફ થાય જ છે. એટલે મુદ્દો તમે શું છો એનો નથી પરંતુ તમે શું દેખાડો છો એનો છે.

#કમલમ

Random Thoughts - 4th September 2022

it is my observation that things that evolve you or give your best experience have happened from the inside out. like, performing an art. Performing art is an activity that drives your energy from inside to outside. That creates wonderful nature within you because during those moments, you are the source of the energy channel and it is the best thing in this universe. On the other side things which give you stress or uncomfortable feeling happens due to the energy flow direction from outside to inside. It means simply outsider energies are dominating you. Hence when you are performing at your peak, you truly become free from all the bonds. Hence Bhakti marg drives on Satsang, kirtan, and chanting. Because it simply drives your energies from the inside out.

Now you might have guessed that how can learning is not stressed? As it might happen from outside to inside? Well, in that case, it is not what you think. We all are param Brahma, Satchidananda right from the time we become element from the information. Any information that enlightens us doing nothing but dusting off the surface!

Have a great time.

#Kamalam

જીવનમાં સફળતા પછી નિષ્ફળતા આવે તો એ સહન કઈ રીતે થાય?

કોઈની સાથે સારું થાય છે તો શું એને એક નવો હાથ ઉગી નીકળે છે? શું એ જ વ્યક્તિ જયારે નિષ્ફળતા પામે છે ત્યારે તેનો એક હાથ કે પગ ગાયબ થઇ જાય છે?

તમારી સાથે સારું/નરસું જે પણ થાય છે તેની અસર તમારા આખા શરીરમાં ક્યાંયે નથી થતી પણ જો થાય છે તો એ ફક્ત ને ફક્ત મગજમાં!!!

અને મગજ નું તો કામ છે નાની નાની વાતમાં સેન્ટી થઇ જવું...

એ રાહ જોતું હોય છે કે મારી (મગજની) સાથે કઇંક ખરાબ થાય અને હું બિચારું બની ને બેસી જાઉં અને મારો માલિક મને ચાટ ચાટ કરે....

જે થાય છે સારા માટે જ થાય છે અને હું મારા અનુભવ અને અનુભૂતિ ઉપર જ કહું છું. સાંભળેલું કે વાંચેલું નહીં.

કઇંક સારું હતું આપણી સાથે એટલે એનો મતલબ એ છે કે, આ સામાજિક વ્યવસ્થામાં ક્યાંક આપણે ચોક્કસ માળખું.પેટર્ન ને ફોલો કરી રહ્યા હતા અને એ મુજબ આપણે સકસેસ હતા

હવે નિષ્ફળતા બે રીતે આવે

1. પ્રથમ તો સામાજિક વ્યવસ્થાની માળખા/પેટર્નની મર્યાદાને તોડી ને રિસ્ક/જોખમ લઇ કઇંક નવું કરવા નીકળીએ ત્યારે આવે

૨. બીજું કે જે કામ સારું ચાલતું હતું અને તેમાં અનાયાસે બેદરકારી, બેજવાબદારી, અસામાજિક અથવા આળસ જેવા પરિબળોની તાકાત વધતાં જ નિષ્ફળતાનો પાયો નંખાય જાય છે.

પ્રથમ કેસ ને હું તો નિષ્ફળતા ગણતો જ નથી પરંતુ ઉત્ક્રાંતિ સાથે સરખાવું છું. અને જો એ ન થતું હોત તો આ દુનિયા આ ક્ષમતાએ પહોંચી જ ન હોત અને હું આ રીતે આ જ્ઞાન પીરસતો પણ ન હોત!! પ્રયત્ન કરવાવાળા ક્યારેય નિષ્ફળ નથી હોતા.

બીજા કેસ બાબતે તો મારે કાઈ બોલવા જેવું જ નથી ....

છેલ્લે છેલ્લે

જો મૂળ મુદ્દે પરિણામ લક્ષી કાર્ય કરીએ ત્યારે તકલીફ આવે એ સહન ન થાય

પણ જો કાર્ય લક્ષી કાર્ય હોય તો એ પરિણામ તરફી નથી હોતું... કારણકે એ કાર્ય કરવું તમને ગમે છે. અને એ કાર્ય જ તમારૂ જીવન છે અને સત્ય તરફ જવાનો માર્ગ પણ છે. તો પછી એનું પરિણામ કદાચ ખરાબ પણ આવે તો એ કાર્યની ક્ષમતામાં વધારો કરવો તમને ગમશે જ અને અંતે સમાજના માળખા મુજબ તમને સફળતા પણ મળશે.... અને ગમતા કાર્યમાં માનવીય મગજના એકપણ દુષણ હેરાન કરતાં નથી.

ફક્ત ને ફક્ત પોતાને ગમતું કાર્ય કરવાથી જ તમે ઈશ્વરીય અલૌકિકતા પામો છો જે તમને આ જગતની અગણિતતાની ઝાંખી કરાવે છે.

#કમલમ

your skills matter, but do you?

terrifying statement from Devdutt Patnaik,

"your skills matter, but do you?"

he further added, "The Sun has no value on its own. Its value comes from plants that seek sunlight to produce food. Its value comes from animals, but only those who thrive in the day and in summer. The bats do not care. The value of the sun comes from those who consume the plants. "

quite of contradictory logic but makes sense in many areas. He just uses the sun as an instance but still, the profound meaning of the logic is a bit different. I kind of agree with him.

Earlier, 10 years before, I do possess a lot of skills but at that time, the market don't need any of them that's why I was struggling then I found a skill that matters to the market, and it gave me a platform.

#kamalam

એક સૈનિકની કલમનાં પરાક્રમ

એક સૈનિક કે જેણે વિશ્વયુદ્ધ વખતે બંદી બન્યાં પછી અઢળક કવિતાઓ લખી અને અનેક યુવકો/યુવતી ઓ આઝાદીનાં સાક્ષી અને કારણ બન્યાં

આઝાદ થયા બાદ હલકમાંથી આઝાદીનો અવાજ દબાઈ ગયો અને શબ્દોમાં નબળાઈની માંદગી આવતા જ ગરીબી અને ભૂખમરાનાં સાક્ષી અને ભોગ એવાં અનેક યુવકો/યુવતી બન્યાં

#કમલમ

વરહ નો પેલો વરસાદ

અહેસાસ, આપણે જયારે અહેસાસ કે અનુભૂતિની વાત કરીએ ત્યારે ૯૫% એ અહેસાસો બાળપણ અથવા યુવાનીના જ હોય છે. બની શકે એ એટલા માટે કે એને તેની જ સંપૂર્ણતાથી અનુભવેલું હોય છે. દિમાગનો ઉપયોગ હજીયે કાવાદાવા અને રાજનીતિ કરવામાં ઉપયોગ થયો હોય નહીં એટલે એ પ્યોર હોય છે. એટલે જ બાળપણ અને યુવાનીના અહેસાસો હજીયે જીવંત હોય છે.

મૂળ વાત, ગઈ કાલે મુરતનો પેલ્લો વરસાદ પડ્યો મુંબઈમાં. અને પેલ્લો વરસાદ પડ્યા પછીના બીજા જ દિવસે સવારમાં નાહ્યા પછી એક અલગ જ ડીપ્રેશન અથવા મુંઝારો હજીયે મને અનુભવાય છે. અને હોય છે સ્કુલ ચાલુ થવાનો. યસ, મુંબઈમાં ૧૪ જુન સ્કુલ ચાલુ થવાનો લગભગ ફિક્સ ટાઈમ હોય છે. અને મુંબઈમાં વરસાદ આવવાનો ખરો સમય પણ ૮ જુનથી ૧૬ જુન સુધીનો હોય જ છે. એટલે પહેલો વરસાદ આવે ત્યારે એ સંકેત આપી દે કે, ભાઈ મજાના દિવસો પુરા થયા અને હવે સ્કુલ પાછી ચાલુ....

આજે સવારે મને લીટરલી એ જ અહેસાસ ફરીથી થયો જયારે નાહ્યા બાદ બાથરૂમની બહાર આવ્યો ત્યારે. પણ ત્યાં અચાનક જ એ વિચાર આવ્યો કે, હવે ક્યાં સ્કુલ જવાનું છે. લોલ

અને માહોલ ફરીથી તંદુરસ્ત થઇ ગ્યો...

#કમલમ

रुबाइयाँ

तेरी तरकीब को मैं तेरा प्यार समज बैठा

मेरे जीने को मैं तेरा एहसान समज बैठा

तेरे झिक्र को में खुदा की रुबाइयाँ समज बैठा

तेरे आने से मिले नए जीवन को मैं आदत समज बैठा

खुशनसीब थे वो सब जो तुझे पा न सकें

हम तो फना हो गए जो तुझे पा कर भी तेरे हो न सकें

तेरी मौत को में कयामत समज बैठा

मैं तो जन्नत में ही था तेरे आने से पहेले,

तेरे जहन्नुम में जाने के बाद भी जन्नत को में जहन्नुम समज बैठा

तेरी तरकीब को मैं तेरा प्यार समज बैठा .....

#कमलम

જ્ઞાન ગોષ્ટી - તગડો

જ્ઞાન ગોષ્ટી શરુ

ચકો: અય મીંઢા, આયાય તો... 🤔

(બકો હાલતો જ ગ્યો, અને ચકા નો જવાબ નો આયપો)

ચકો: અય બકી ના વર ના સાળા... આયાય..😜

(બકાનો પારો ગ્યો, અને ચકા પાંહે આયવો)

બકો: અય, ચકીના, બોવ વેવલીનો થામાં, ઈ વાયડીનો તારો હું થાય સે? 😖

ચકો: અરે...અરે... મારા વ્હાલા, ઈ તો તને ખાલી આયા બોલાવવા હાટુ... તારાથી વધારે મારે કોણ સે? 😄

બકો: આમ જોવાય કોકની તબિયત હારી હોય નો હોય એનું ધ્યાન રાખી ને બોલાય, વાય્ડીના... (એમ કરી ને બકા એ શેડાડુ નાક લુછ્યું) 🤧

ચકો: એલા... એય તારી તો તબિયત ખરાબ શે ને.... હું થયું?🤒

બકો: હરદી...🤧

ચકો: શેની?🧐

બકો: લાગેસ, આ ગરમી ની... લુ લાગી ગઈ સ 😟

ચકો: વાંઢા ના સરદાર, આ શરદી ગરમી ની નથી તારા લખણ ની છે. રાયતે ડાયરે બરફ ઓછો નાય્ખતો હોય તો.... !! 😛

બકો: મરીગ્યા.. તારી કઉ હમણાં....🤬

જ્ઞાન ગોષ્ટી પૂર્ણ

હાર્દ: તકલીફનાં મૂળિયાં ક્યાં હોય ઈ હાચા દોસ્તારને જ એની ભાન હોય...😈

#કમલમ

જ્ઞાન ગોષ્ટી - બગડો

જ્ઞાન ગોષ્ટી શરૂ

ચકો: અય... ક્યાં જાશ? 

બકો: બકાલું લેવાં?

ચકો: એલા પણ, કોથળો લઈને? 

બકો: હા, બકી હાટુ 

ચકો: એલા, પણ એનાં તો માંડવા છે ને આજે તો? 

બકો: હા, (૩.૬ સેકેંડ જેટલું રોયા બાદ) મને ખબર સે 

ચકો: તો, મરી ગ્યા, આયા ડાયરે બેહ ની, ન્યા ક્યાં તારા હાહરા સે?

બકો: નાં, મેં બકી ને કીધું તું, ગામ લગનમાં વરઘોડિયા દૂધપાક ની ચમચીયુ એકબીજાનાં મોઢામાં આપે, પણ આપણે રીંગણા બટેટાનાં શાકની ચમચીયું આપશું...? 

ચકો: એય, મારા ભા, છાનો રે, રો માં, કેમ આમ ઢીલો પડી જાશ

બકો: ઢીલો શેનો, બકાલું તો એને પોગશે જ, ચમચીએથી નઈં તો નઈ પણ માંડવામાં ઉપરથી આવશે.... પછી ભલેને બકાલાની પીઠી થાય....

ચકો: જા, જા, કયર, તારે જે કરવું હોય એ...

બકો: હું આયા બકાલા હાટુ ઘટતાં તા એનો વેવાર કરવા આયવો સુ... હોય તો આપને ઉછીના...? 

ચકો: હાલ, મરીગ્યા...

 

જ્ઞાન ગોષ્ટી પૂર્ણ

 

હાર્દ: વેર વાળવા હાટુય વજન જોઈએ...

#કમલમ

જ્ઞાન ગોષ્ટી - એકડો

જ્ઞાન ગોષ્ટી શરુ

બકો: એક વાત નો મને જવાબ આપ...

ચકો: બોયલની... પણ પૈસા નો માંગતો

બકો: નથી જોતા તારા... મને એમ કે, કે ગરમીમાં મચ્છર કેમ દેખાતા બંધ થઇ જાય છે?

ચકો: ગરમી લાગે એટલે

બકો: એને ગરમી નો લાયગી હોય ભૂરા, એને ગરમી ઘરી ગઈ હોય હોંહરવી... જેમ તને ઘરી ગયા છે રૂપિયા અને બંધ થઇ ગ્યો દેખાતો.. 😃

ચકો: લાલ્યા, મારું ચપ્પલ આપ તો,... તારી કઉ બકલા....

જ્ઞાન ગોષ્ટી પૂર્ણ

#કમલમ

आज पता चला की हम बडें हो गए है |

ના... ના... ના... એવો કોઈ આધ્યાત્મિક અનુભવ થયો નથી કે નથી એવી કોઈ ઉપાધી મળી કે જેને લઈને આવી અનુપમ અનુભૂતિ થાય!

જેમ ભૂત આમલડી એ મળે એમ હું અને મારા જેવા વડાપાંઉનાં ગર્ભદ્વાર પર મળીએ!

આજે દહીસર, મુંબઈનાં ફેમસ ચંગુ-મંગુ વડાપાંઉની મુલાકાત લેવાનો પ્રોગ્રામ બનાવ્યો હતો અને આ પ્રકારના પ્રોગ્રામ ને કોઈ મોટીવેશનની જરૂર નથી પડતી! વિચારો કે તરત જ અમલ 😃

ચંગુ-મંગુ ને ત્યાં લાઈન જ હોય! એવું ક્યારેય નથી થયું કે ગયા હોય ને ૧૦ જ સેકેન્ડમાં નરમ પાઉંમાં અદ્ભુત ચટણીઓની સગાઈ કરી વડું હાથમાં આવ્યું હોય!

એટલે આજેય એવું જ હતું. જઈને લાઈનમાં ઉભા રહી ગયો. જેમ રાક્ષસો અમૃત લેવા પેલી અપ્સરાની આગળ લાઈન લગાવી હતી, હા બરાબર એમજ..! 🙁

મારો વારો આવ્યો ત્યાં જ મારા જ ક્લાસમાં ભણતી સ્કુલની જ છોકરી મને દેખાયી. મને નામ યાદ ન આવ્યું પણ હું જોઇને ઓળખી તો ગયો જ. એ પણ મારા જ કુળની જણાઈ આવી રહી હતી! પણ મારા કરતા તેનામાં ધીરજ ઓછી હતી એટલે લાઈન કાપી ને તરત જ કાઉન્ટર પાસે આવી ને ઉભી રહી જ્યાં હું હતો જ, એટલે મને સાઈડમાં જવા માટે એણે કહ્યું કે, "अंकल, जरा जगा दीजिए!"

મારા તો ભવાં ઉભા થઇ ગયાં "અંકલ" શબ્દ સાંભળી ને જ 😐

હવે હું એને ક્યાં કેહવા જાઉં કે, બેન આપણે એક જ વરહના છીએ! 😃

પણ આવી અનુભૂતિ થાય અને પ્રિયજનો ને જણાવીએ નહીં તો એક અવસર ચુકી ગયાનું પાપ લાગે!

હાલો ત્યારે જય શ્રી ગોપાલ... ઉમર થઇ ગઈ છે. હુવા જાઉં છું.

જય શ્રી કૃષ્ણ

પૂર્ણવિરામ

#કમલમ

जीवन हो किताब जैसा

बातोँ को दिल में रखने के इलावा और कुछ नहीं है जीवन

जिसने अपनी किताब खुली छोड़दि

या तो उसके पन्ने फटे

या तो वो गीता बने

#कमलम्

શું કાલે હું કે તમે હોઈશું?

UK માં મારા એક મિત્ર છે. વડીલ મિત્ર છે. થોડા સમય પહેલા અમે કોરના ટાઈમ વખતે linkedIn પર મળ્યા હતા. અમે બંને એક જ ફિલ્ડમાં એક્સપર્ટ છીએ એટલે વિચારો અને આચાર મળતા આવે.

થોડા દિવસ પહેલા એમણે મને કહ્યું કે, કમલ કાલે આપણે નહીં મળી શકીએ કારણકે કાલે મારો સૌથી મોટો દિવસ છે.

એટલે, મેં વળતા જવાબમાં કશું જાણ્યા વગર જ જન્મદિવસની શુભેચ્છા પાઠવી. એમણે કહ્યું કે, "મારો જન્મદિવસ તો જોકે તેને હજી ૫ મહિનાની વાર છે. પણ તારો આભાર. પણ મેં તારી શુભેચ્છા એટલે સ્વીકારી કે હું કદાચ મારા જન્મદિવસ સુધી ન તાકી શકું."

મને તો ભાઈ જબરદસ્ત ફાળ પડી. એટલે હું ગંભીર થઇ ને બધું પૂછવા લાગ્યો કે, સર શું થયું છે તમને?

પછી એમણે હસતા હસતા જવાબ આપ્યો કે, "ભાઈ મને કશું જ થયું નથી. પણ હું જીવન તો એવી જ રીતે જીવું છું કે ત્યાં સુધી ખેચાશે કે નહીં?"

મને હાશ થઇ પણ ખરેખર એમનું જીવન જુઓ તો ભૈસાબ, એકદમ બિન્દાસ અને રંગીન વ્યક્તિ. એ આખા જીવનમાં નહીં કમાણા હશે એટલા રૂપિયા તો એમણે યુવાની થી પોતાના શોખ સંગીત પાછળ ખર્ચી નાખ્યા છે.

મજા આવે જયારે આવું વ્યક્તિત્વ તમને ભટકાય.. એક જ જાટકે જીવનની શૂન્યતાના દર્શન કરાવી દે છે. પણ એ શૂન્યતા એવી છે કે, એને કોઈના એક્ડાની જરૂર નથી. એ પોતે જ એના સ્વયમ સાથે પોતાના ઈશ્વર સાથે એકડો છે. એટલે ગમે તેટલા મીંડા લગાડી લે છે.

#કમલમ

મૃત્યુ

મૃત્યુ ને એક બીજી સારી ઓળખ આપી શકીએ છીએ!

મૃત્યુ = નિઃશ્વાસીત ઉપવાસ

જેમ નકોરડા ઉપવાસમાં અન્ન સાથે સાથે પાણી પણ ત્યજ્વાનું હોય છે એ જ રીતે મૃત્યુમાં અવિનાશી આત્મા તેનાં શરીર દ્વારા કાયમ માટે શ્વાસો-શ્વાસ ત્યજે છે. એટલે મૃત્યુ એ ઉપવાસીત પ્રક્રિયા છે.

#કમલમ

It's hard to be a woman

It's hard to be a woman

it's hard to be a woman who compromises

it's hard to be a woman who gets pregnant

it's hard to be a woman who splitted from her own family in name of marriage

it's hard to be a woman who gets discouraged if she wants to build her own identity

it's hard to be a woman who is uncontrollably compassionate for her children

it's hard to be a woman who gets molested on every minor occasion and still she celebrates her womanhood

it's hard to be a woman who keeps trying for the equality but not to dethroned any other identity but to hold their own

it's hard to be a woman who can do anything but after completing her duty as women!!

it's hard to be a woman who can do much better than a man but still she keeps proving that to hold their soul

it's hard to be a woman who is bound by the social norms but treated as object

it's hard to be a woman because she is emotional and sensitive but it does not protect her

it's hard to be a woman because she should be in shelter even if she don't look for

it's hard to be a woman because she is been celebrated only on a single day of a year

it's really a hard to be a woman

Happy International Women's Day to all living goddesses

#kamalam

मेरा अनुभव – पहली बार कुलदेवी माँ के मंदिर जाने का!

हां, तो बात तब की है जब में इंजीनियरिंग के दूसरे साल में था (साल २००९)| परिवार मेरा मुंबई में था किन्तु पढ़ाई के हेतु में मुंबई से अहमदाबाद अकेले आया था| इंजीनियरिंग का पहला साल ठीकठाक ही रहा था क्योंकि मैंने पूरा साल हास्टल में निकाला था| दूसरे साल के शुरू होते ही मैंने मेरे दोस्त के साथ हास्टल छोड़ने का निर्णय किया और में, मेरे दोस्त के साथ, दोस्त के ही किसी रिश्तेदार के घर पर पेइंग-गेस्ट के तौर पर हमने रहना पसंद किया|

वह इलाका अहमदाबाद शहर का सबसे केन्द्रीय और पुराना विस्तार कालुपुर था| वहाँ अभी भी गुजराती लोगों ने अपने तौर तरीके, संस्कार और अस्मिता बनाए रखी है, जिसने मुझे काफी प्रभावित किया था| मुझे इसीलिए मेरी रहने की नई जगह धीरे-धीरे पसंद आने लगी थी| में खुद भी इनसानी पसंद आदमी हूँ इसलिए लोगों जुड़ना और उनसे मिलकर उनकी बातों से विशेष अनुभव ग्रहण करना मेरा निजी स्वभाव रहा है|

अहमदाबाद में मेरे पिताजी का परिवार काफी बड़ा है और तब में हास्टल में नहीं रहता था इसीलिए पढ़ाई के बाद एक स्वतंत्रता होती थी तो उस क्षणों का उपयोग करते हुए में अहमदाबाद में बसे परिवार के साथ बिताकर करने लगा| अहमदाबाद में बसा मेरा परिवार के सदस्यों ज्यादातर व्यवसायी है और हर एक की अपनी ओफिस थी जहां मुझे जाना अच्छा भी लगता था और वहाँ पर बैठकर मुझे कई सरे विषयों पर चर्चा और बातें करने का अवसर मिलने लगा|

फिलहाल हम वैष्णव परम्परा से जुड़े हुए है और हमारे परिवार का झुकाव शक्ति पीठ और माताजी की सेवा-अर्चना करने से विपरीत है पर फिर भी जितना हो सकता है उतना करने में किसको कोई झिजक नहीं होती है| धीरे-धीरे मुझे मेरी कुलदेवी की तरफ झुकाव बढ़ना शुरू हो गया था और में कुछ न कुछ मेरे परिवार के सभ्यों से कुलदेवी के बारे में बातें करते रहता था| उस वक्त भी मेरे लिए अचानक से बढ़ता हुआ कुलदेवी की तरफ झुकाव मेरी समझ के परे था! पर मेरे लिए कुलदेवी की बातें सिर्फ और सिर्फ अन्य विषयों जैसा एक जिज्ञासा वश एक विषय ही था! न उससे बढकर न उससे कम|

मेरा मिलना-झुलना मेरे परिवार के साथ बढे जा रहा था उसी वक्त जाने-अनजाने में, कालुपुर, जहां पर में रह रहा था वहाँ पर भी नए लोगों के साथ जुडकर एक छोटा सा परिवार बना रहा था| उनमें से एक महाजन थे “बाबा काका”! उनका नाम तो वैसे मुझे अभी भी ज्ञात नहीं है पर वहाँ पर सब उनको बाबा काका कहकर बुलाना पसंद करते थे! वे कुछ पचहत्तर ७५ साल के वरिष्ठ महाजन थे पर उनमें अभी भी ३० साल के युवा जितनी जीने की अभिलाषा और ऊर्जा भरी पड़ी थी| बाबा काका के लिए में एक युवा तो था पर उनको मेरी जिज्ञासु प्रकृति से काफी लगाव हो गया था| वे खुद जैन धर्म के कड़े अनुयायी थे और बड़े ही चुस्त पर उनको दुनियादारी की समझ अपने अनुभव से भी ज्यादा थी!

एक दिन में, बाबा काका, और अन्य मित्र गण, संध्याकाल के समय चौराहे में जमा होकर गप्पें हांक रहे थे और तभी अचानक से बाबा काका ने मुझसे पूछ लिया की, “कमल, तुम्हारी कुलदेवी कौन है?” फिर मैंने भी कहा की गुजरात के पोरबंदर जिले में स्थित माँ हरसिध्धि मेरी कुलदेवी है | (गुजरात में माँ हरसिध्धि का शक्ति पीठ मंदिर, विश्व प्रसिद्ध श्री कृष्ण की द्वारिका नगरी से तकरीबन १०० किलोमीटर की दूरी पर कोयला नामक पर्वत पर स्थित है|)

बाबा काका ने फिर आगे सिर्फ उतना पूछा की, क्या में कभी कुलदेवी के दर्शन करने गया हूँ? तो उसके उत्तर में मैंने जो था वही कहा की, जी नहीं! फिर शाम होते हम सब अपने घर आ गए और जैसे ही मैं अकेला पड़ा की मुझे तुरंत ही ख्याल आया की आज बाबा काका ने अचानक से ही कुलदेवी वाली बात क्यों कही? में ज्यादा सोच नहीं रहा था पर यह सब मुझे किसी दैवी संकेत जैसा लग रहा था| में जानता था की माँ मुझे अपने पास बुलाने के हर तरीके को अपना रही है|

उस वक्त मेरे पास उतने पैसे नहीं होते थे की में अहमदाबाद से पांचसो ५०० किलोमीटर दूर किसी मंदिर के दर्शन करने जाऊँ! और मुंबई में घर की परिस्थिति भी उतनी तंग थी की ज्यादा पैसे मांगने मुझे अच्छे नहीं लगते थे! धीरे-धीरे समय निकलने लगा! एक महीना, दो महीना और बिच-बिच में बाबा काका मुझे कुलदेवी ले दर्शन जाने को कहते रेहते थे| पर आर्थिक मजबूरी को में किसी के सामने रखना नहीं चाहता था इसलिए कोई न कोई बात समझा-बुझा कर में उत्तर देने से पीछा छुड़ा लेता था|

उसी के बाद कुछ एक दो महीने बीते और एक दिन में कालेज से घर वापस आ रहा था और बाबा काका ने मुझे देखा और अपने पास बुलाया| में कुछ बोलने जाऊँ उससे पहले ही उन्होंने मुझसे कहा की, “ये बता की तू कुलदेवी के मंदिर कब जाएगा?”, और मैंने हर बार की तरह जवाब देने को टालने की कोशिश कर हि रहा था की उन्होंने अपने जेब से १००० रुपये की नोट निकाली और मेरे हाथ में रखी!

मेरे लिए वह क्षण बहुत ही अवर्णनीय था| मैंने बहुत कोशिश करी की में पैसे वापिस करूँ पर बाबा काका नहीं माने और उन्होंने हँसते-हँसते कहा की, “अब इससे ज्यादा मत मांगना, और आज के आज ही कुलदेवी मन्दिर जाने के लिए निकलना”.

मुझे अभी भी समझ नहीं आ रहा है की में उस क्षण किस अवस्था में था! एक तरफ कुलदेवी के दर्शन करने की तडप उठे जा रही थी और एक तरफ मदद मिल रही थी| मैंने फिर उनको मना नहीं किया और बाबा काका को धन्यवाद शब्दों से न करते हुए मैंने उनके पैर छुए और उनके आशीर्वाद लेकर मैं दौड़ते हुए घर आ गया!

अहमदाबाद से माँ हरसिध्धि मंदिर जाने के लिए दो व्यवस्था है!

१. सौराष्ट्र मेल जो अहमदाबाद से रात के ८ बजे निकल जाती है!

२. अहमदाबाद एस.टी. बसस्टेण्ड से रात के साड़े-नौ बजे की बस! सुबह ६ बजे बस पोरबंदर शहर के बसस्टेंड पहुँच जाती है और वहाँ से मंदिर कुछ ४० किलोमीटर की दूरी पर है तो वह सफ़र भी लोकल बस से हि करना पड़ता है! माताजी की सुबह की आरती का समय ९ बजे का है तो जल्दी से जल्दी पहुँचना ही बेहतर है!

उस वक्त शाम के साड़े-सात बज रहे थे इसीलिए ट्रेन का विकल्प मेरे लिए नहीं था क्योंकि अगर होता भी तो ट्रेन छुट जाती इसलिए मैंने बस से ही जाना उचित समझा!

माताजी ने बाबा काका से १००० रुपये की व्यवस्था करवा दी थी वही से मेरा पहली बार कुलदेवी के मंदिर जाने का सफर शुरू हो गया था! में नौ ९ बजे अहमदाबाद बसस्टेंड आ गया और नियत समय पर बस आई और में बैठ गया!

बस में मेरे बगल में दो सीटें और थी जिसपर मेरी ही तरह दो युवा बैठे थे! वे दोनों बैंक की परीक्षा की तैयारियां कर रहे थे! पर जैसे हि में बैठा तो मेरे दोस्त का फोन आया और मैंने बिना बतलाए तुरंत हि निकलने की वजह बताई और कुछ अन्य बातें और की और फिर मैंने फोन रखा!

अब फोन पर मेरी बाते सुनकर वे दोनों युवा जिज्ञासा वश मुझसे औपचारिक रूप से बातें करना शुरू की! थोड़ी देर में मेरा उनपर प्रभाव बढ़ते जा रहा था वह मुझे समझ आ रहा था पर मेरा मन तो अभी भी मंदिर जाने की तरफ था| अब टिकट मास्टर आये और मैंने १००० रुपये की नोट निकाली तो मास्टर ने कहा की इतनी बड़ी नोट! तो मैं कुछ भी बोलूँ उसके पहले ही वह दोनों युवा ने मेरी टिकट ले ली थी! में काफी शर्मिंदगी में था पर वह दोनों ने मुझे ज्यादा देर तक शर्मिंदगी में नहीं रखा और में और भी आत्मीय महसूस करने लगा उन दोनों के साथ|

मेरी जेब में अभी भी १००० की नोट वैसी की वैसी ही पड़ी थी| बस का सफर हों और हाई-वे पर बस होटल पर न रुके तो क्या ही बस का सफर!!! होटल आया और हम तीनों एकसाथ निचे उतरे| में शौचालय में गया और सोचा की कुछ खाद सामग्री लेकर १००० की नोट के छुट्टे करवा लूँगा और मेरी टिकट का बना उधार उन भाई को वापस कर दूंगा! यह सोचकर बहार आया तो दोनों ने मेरे लिए पहले से हि नाश्ता और चाय लेकर रखा था! मैंने उनके पैसे वापिस लौटने की बहुत कोशिश की पर उन्होंने वे लेने से मना ही कर दिया| (गुजरात मैं इस तरह से अनजाने लोगों के द्वारा मिली गई मदद का कोई बुरा मतलब नहीं निकलता है और हम गुजराती इस तरह की मेहमान नवाजी का दिल से स्वागत करते है|)

हम सब वापिस बस में चढ़े और मुझे अन्ततः ज्ञात था की अभी भी वह १००० की नोट वैसे की वैसी हि थी| फिर हमने ढेर सारी बातें करी और देखते-देखते सुबह के ६ बज गए और पोरबंदर शहर आ ही गया!

बस से उतरकर मैंने दोनों हि युवा महाजनों को दिल से धन्यवाद किया और गले लगाकर अपना अभिवादन स्पष्ट किया| मैंने जाते-जाते एक और गलती करी की उन दोनों से हि पूछ लिया की अब हरसिध्धि मंदिर जाने के लिए मुझे बस कब मिलेगी| तो उनमें से एक पास में ही खड़ी एक बस के दरवाजे की तरफ गया और अंदर बैठे टिकट मास्टर से कहा की, “ये भाई को देख लीजिए और इनको माँ के द्वारे उतरना है|”

मैंने वापिस से धन्यवाद किया और बस में बैठा| अब मंदिर आने में कुछ ही देर का वक्त था और मेरी धड़कने अस्तव्यस्त हो रही थी पर मैंने यह भी महसूस किया की आधा घंटा हो गया और टिकट मास्टर अभी भी टिकट के लिए मेरे पास आया नहीं है इसलिए मैं खुद ही मास्टर के पास गया और कहा की मुझे हरसिध्धि मन्दिर तक की एक टिकट दे दीजिये तो उन्होंने कहा की, “आपके पैसे आ गए है और आप चिंता मत करें और बैठ जाइए!!!!”

मैं हक्का-बक्का बनकर रह गया था और जैसे-तैसे सिट पर बैठा और देखते ही देखते हरसिध्धि मंदिर आ गया! मैंने टिकट मास्टर का, धन्यवाद किया और निचे उतरा और दूर से ही पर्वत पर दिख रहे मंदिर के दर्शन किये|

मेरी जेब में अभी भी १००० की नोट दुरुस्त और वैसी की वैसी ही थी!!!

माँ ने मुझे बिना एक रुपया भी खर्च करवाए उनके दरबार तक बुलवा लिया था|

मैंने मेरे परिवार से लेकर, बाबा काका, बस में मिले दो दोस्त और टिकट मास्टर उन सबका निमित्त बनने के लिए दिल से धन्यवाद किया और किसी भी तरह का वह मेरा ईश्वरीय तत्व का प्रथम अद्वितीय अनुभव था!

पता नहीं पर मेरे ये अनुभव से मैंने यह निष्कर्ष निकाला की माँ ने मेरे आने के सारे रास्ते पहले से ही बना कर रखे थे बस मुझे अन्तःकरण से एकदम दृढ़ होकर विश्वास के साथ मंदिर की तरफ निकलने की ऊर्जा ही काफी थी| माँ ने मेरे पास एक भी रुपया खर्च न करवाते वह सारे निष्कर्ष को सच साबित कर चुकी थी|

आप, जिसने मेरे अनुभव को अब तक पढ़ा उसे भी धन्यवाद! और माताजी से आपके सुखी और संपन्न जीवन की प्रार्थना करता हूँ|

||जय माताजी||

ली. कमलम्